نوجوانان و استفاده از اینترنت
اینترنت جزء لاینفک زندگی نوجوانان در بسیاری از کشورها شده است در بریتانیا و ایالات متحده ۵۸ تا ۸۹ درصد از نوجوانان از اینترنت استفاده میکنند و بیش از نیمی از آنها هر روز به اینترنت سر میزنند، وبگردی میکنند، ایمیل میفرستند و وب گاههای شخصی خود را میسازند. رایج ترین استفاده اینترنت در میان نوجوانان، ارتباط با دوستانشان است؛ نوجوانان از طریق ایمیل، پیامکهای تلفن همراه و شبکههای اجتماعی در اینترنت، با دوستان خود ارتباط برقرار میکنند کاری که قبلا از طریق تلفن، تبادل اطلاعات شخصی و گپ زدن انجام میگرفت. رواج استفاده از اینترنت در میان نسل جوان امروز، پژوهشگران را برانگیخت تا اثرات خوب یا بد آن را بر رشد و آسایش نوجوانان ارزیابی کنند.
نگرانی والدین از آسیبهای اینترنتی
یکی از بزرگترین ترسهای والدین از وب گردی نوجوانان این است که قربانی سوءاستفادهکنندگان عاطفی و یا جنسی شوند. مزاحمتهای جنسی، سوءاستفادههای عاطفی و مالی تجارب نادری برای نوجوانان نیستند. مطالعه بیش از ۱۵۰۰ نوجوان در ایالات متحده نشان داد که در سال پیش از مطالعه یک چهارم نوجوانان حداقل یک بار ناخواسته با مزاحمت جنسی در فضای مجازی مواجه شده بودند.
نوجوانان قربانی، افسردهتر، مضطربتر و وحشتزده تر از دیگر نوجوانان بودند. این نوجوانان بیشتر امکان دارد که درگیر رفتارهای پرخطر شوند که این موضوع خطر قربانی شدن آنها را افزایش میدهد. پژوهشی در زلاندنو نشان داد که یک سوم نوجوانان اطلاعات شخصی خود را در اینترنت فاش کردهاند و سه چهارم آنها به ملاقات حضوری با کسی رفتهاند که در اینترنت با او آشنا شده بودند. در بین این قرارهای ملاقات ممکن است نوجوانان دچار وابستگیهای عاطفی شوند و یا ممکن است احساس کنند که علاقمند و عاشق شدهاند. نحوه برخورد والدین با آنها در این مواقع از اهمیت بسیاری برخوردار است. توصیه میکنیم حتما مقاله “ با نوجوان عاشق چگونه رفتار کنیم؟ ” را در سایت ماهشید خرد مطالعه بفرمایید.
اینترنت، شمشیری دو لبه!
نگرانی دیگر این است که برخی نوجوانان که دچار آسیبهای روحی هستند، از اینترنت برای تسهیل رفتارهای غیرتطابقی خود استفاده میکنند. مثلا در یک مطالعه، بیش از ۳۰۰ صفحه آگهی برای “خود آسیبرسانها” مشاهده شد؛ افرادی که مبادرت به بریدن یا سوزاندن بدن خود میکنند یا به هر شکلی به خود زیان میرسانند. اکثر بازدیدکنندگان این وبگاهها دختران نوجوان بودند. از یک طرف، این سایتها به دختران امکان صحبت با افرادی حمایتگر را درباره رفتارها و احساسات خود میدهند. بسیاری از دخترانی که خودزنی میکنند، افسرده و منزوی بوده و این رفتار خود را از والدین و دوستانشان مخفی میکنند و به شدت محتاج صحبت با فردی در باره این موضوع هستند. این سایتها آنها را تشویق میکنند از افراد متخصص و حرفهای کمک گرفته و از حمایت اجتماعی برخوردار شوند.
از طرف دیگر این آگهیها ممکن است خودآسیب رسانی را امری طبیعی، شایع و پدیرفتنی جلوه داده و این گونه رفتارها را تقویت کند. در برخی از این سایتها دستورالعمل هایی درباره نحوه خودآسیبرسانی و روشهای پنهان کردن آن از دیگران درج شده است. همچنین مطالب مشابهی هم در مورد اختلالهای خوردن در اینترنت دیده میشود که این رفتارها را طبیعی جلوه داده و حتی «آمورشهایی» درباره نحوه انجام موفقیت آمیز پرخوری حملهای (خوردن اجباری و مهارگسیخته مقدار زیادی غذا)، پاکسازی و یا امتناع از خوردن به فرد میدهند.
از طرف دیگر این آگهیها ممکن است خودآسیب رسانی را امری طبیعی، شایع و پدیرفتنی جلوه داده و این گونه رفتارها را تقویت کند. در برخی از این سایتها دستورالعمل هایی درباره نحوه خودآسیبرسانی و روشهای پنهان کردن آن از دیگران درج شده است. همچنین مطالب مشابهی هم در مورد اختلالهای خوردن در اینترنت دیده میشود که این رفتارها را طبیعی جلوه داده و حتی «آمورشهایی» درباره نحوه انجام موفقیت آمیز پرخوری حملهای (خوردن اجباری و مهارگسیخته مقدار زیادی غذا)، پاکسازی و یا امتناع از خوردن به فرد میدهند.
مزیتهای استفاده از اینترنت
در عین حال استفاده از اینترنت مزایای بسیاری هم برای نوجوانان دارد. در یک مطالعه، پژوهشگران امکان دسترسی به اینترنت را در اختیار گروهی از نوجوانان آمریکایی آفریقایی تبار گذاشتند. آنها که از اینترنت استفاده کردند نمرات تحصیلی بهتری را در یک دوره ۱۶ ماهه کسب کردند. محققان بر این عقیدهاند که استفاده از اینترنت، فرصتی برای بهبود مهارتهای خواندن را فراهم میکند و به طور کلی انگیزه یادگیری را افزایش میدهد.
مداخلههای سلامت مبتنی بر اینترنت یکی دیگر از مزیتهای اینتر است که میتواند به افرادی که امکان برخورداری حضوری از این مداخلهها را ندارند، کمک کند. استفاده از رواندرمانیهای آنلاین و درمانهای پزشکی از مصادیق این مورد هستند که در بسیاری از موارد از نظر زمانی و مالی هم مقرون به صرفهتر هستند.
“برای رزرو نوبت با مشاوران مجرب ماهشید خرد میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید”
یک برنامه کاهش وزن به نام هیپتینز (Hipteens) یکی از اولین برنامههای درمانی بسیار موفق از طریق اینترنت بود که شامل تمرینهایی برای دختران نوجوان چاق است تا مقدار مصرف غذای خود را ارزشیابی کنند و برنامه غذایی خود را تغییر دهند. محرکهایی که آنها را به پرخوری میکشانند را تشخیص دهند و مشاورههای شخصی دریافت کنند. طی ۶ ماه اول کاهش وزن نوجوانانی که در این برنامه شرکت کردند در مقایسه با گروه شاهدی که در این برنامه شرکت نداشتند، به طور معناداری بیشتر بود.
لاغری با رویکرد ذهنی نیز یکی از برنامههای موفق برای کاهش وزن و داشتن زندگی سالم و رضایتبخش است که در مجموعه ماهشید خرد مورد استفاده قرار میگیرد. در صورت تمایل برای مطالعه بیشتر دررابطه با این موضوع میتوانید مقاله “لاغری با رویکرد ذهنی“ را در سایت ماهشید خرد مطالعه کنید.
بنابراین اینترنت هم می تواند برای زندگی نوجوان، زیان بار و خطرناک باشد و هم میتواند مفید بوده و اطلاعات بسیاری را در اختیار آنها قرار بدهد و او را به تغییرات مثبت سوق دهد. نظارت والدین بر استفاده نوجوان از اینترنت میتواند نقش مهمی در استفاده بهتر داشته و نوجوانان را از آثار بد اینترنت محافظت کند.
نویسنده : کیمیا شراهی
مرجع: زمینههای روانشناسی اتکینسون و هیلگارد؛ ترجمه دکتر حسن رفیعی