اختلال اضطراب عمده

اختلال اضطراب عمده

اختلال اضطراب تعمیم‌یافته یا عمده(GAD)  نوعی اختلال مزمن و فراگیر است که در آن فرد مبتلا به طور مداوم در مورد اتفاق‌های آینده دلواپس و نگران است و حتی در مواردی از آن‌ها می‌ترسد. هر موضوعی می‌تواند باعث نگرانی بیش از حد فرد شود. اصطلاح نگرانی (Worry) به فکر مداوم درباره‌ی یک مسئله و ناتوانی در کنترل کردن افکار مرتبط با آن. نگرانی معمولا طلانی مدت است چون فرد راه‌حل مناسبی نمی‌تواند برای حل کردن مشکل پیدا کند. همه‌ی ما تا حدی نگران موضوعات مختلفی می‌شویم. برخی از مردم نیز فکر کردن درباره‌ی چگونگی مواجهه با رویدادهای دشوار در آینده را مفید تلقی می‌کنند اما افراد مبتلا به این اختلال نگران همه‌ی مسائل متعدد زندگی خواهند شد؛ به همین دلیل است که از اصطلاح “تعمیم‌یافته (Generalized)” نیز برای این اختلال استفاده می‌شود. همراه با نگرانی مزمن و دائمی که ویژگی اصلی اختلال اضطراب عمده است، در اکثر اوقات این اختلال با نشانه‌های جسمی و فیزیکی مانند خستگی بیش از حد، لرزش، تنش ماهیچه‌ها، تهوع و سردر نیز همراه می‌شود.

نگرانی آسیب‌زا در اختلال اضطراب عمده

افراد مبتلا به اضطراب تعمیم‌یافته (GAD) تا حدی احساس نگرانی می‌کنند که این نگرانی حالت فلج‌کنندگی پیدا کرده و به منشا ناراحتی‌های هیجانی بسیاری تبدیل می‌شود. نگرانی در این افراد دو جنبه مهم و اساسی دارد:

۱)فرد مبتلا به طور مداوم و شدید احساس نگران می‌کند، هم در رابطه با امور عادی زندگی(مثل سلامتی روانی یا جسمی، وضعیت مالی، روابط بین فردی و مشکلات شغلی) و هم در رابطه با بسیاری از موضوعات روزمره‌ای که برای بقیه مردم نگران کننده نخواهند بود.

۲)فرد مبتلا حس می‌کند در برابر نگرانی‌های خود ناتوان است و نمی‌تواند جلوی فکر کردن خود را بگیرد. به عبارت دیگر افراد مبتلا به این اختلال تصور می‌کنند نمی‌‌توانند شروع یا پایان این دوره‌های متعدد نگرانی را تحت کنترل خود داشته باشند.

فاجعه‌انگاری در افراد مبتلا به GAD

دل‌شوره و نگرانی‌ها ارتباط بسیار نزدیکی با فاجعه‌انگاری دارند و اکثرا  به طور همزمان با هم روی می‌دهند. یعنی وقتی در مبتلایان به اضطراب عمده مدت زمان نگرانی‌ها زیاد طول می‌کشند، میزان استرس، اضطراب و رنج آن‌ها افزایش پیدا کرده و قدرت مدیریت فکر کردن و تصمیم‌گیری پایین می‌آید. در چنین وضعیتی فرد بی‌اهمیت‌ترین مشکلات را به شدیدترین و مهم‌ترین حالتی که امکان دارد رخ بدهد، در ذهن خود تفسیر کرده و آن را فاجعه‌آمیز تلقی می‌کند. که به این شکل فکر کردن “فاجعه‌انگاری” می‌گویند. این کار منجر به وخیم‌تر شدن شرایط و مشکلات می‌شود.

معیارهای اختلال اضطراب عمده (GAD)

اختلال اضطراب عمده، نگرانی، دلواپسی و اضطراب مفرط و مزمن است که درمورد تعداد زیادی از رویدادها یا فعالیت‌های مختلف(مانند عملکرد تحصیلی یا شغلی) است که در بیشتر روزهای هفته به مدت حداقل شش ماه ادامه پیدا خواهد کرد. فرد مبتلا به اضطراب تعمیم‌یافته نگرانی خود را نمی‌تواند کنترل کند. اضطراب و نگرانی فرد با حداقل سه مورد از شش نشانه زیر همراه خواهد بود(در رابطه با تشخیص این اختلال در کودکان یک مورد نیز کافی است):

۱)فرد آشفته و بی‌قرار است و یا بدون هیچ دلیلی مدام بداخلاق است.

۲) انرژی کافی در فرد وجود ندارد و به راحتی احساس بی‌رمقی و بی‌حالی می‌کند.

۳)تمرکز حواس در فرد کاهش پیدا کرده و در نتیجه نمی‌تواند افکار خود را به موضوعی خاصی متمرکز کند.

۴)فرد تحریک‌پذیر و زودرنج شده و به سرعت عصبانی خواهد شد.

۵)فرد در ماهیچه‌های خود احساس تنش می‌کند و دچار بدن درد می‌شود.

۶)کیفیت خواب نیز در فرد مبتلا به اضطراب عمده تغییر می‌کند، فرد دچار کم‌خوابی یا بدخوابی می‌شود. همچنین در اکثر موارد فرد بعد از بیدار شدن احساس رفع و عدم خستگی نمی‌کند.

نشانه‌های گفته شده باعث می‌شوند فرد به نابسامانی و رنج بسیار در فعالیت‌های شغلی، اجتماعی و یا سایر حوزه‌های زندگی دچار شود.

میزان شیوع اختلال اضطراب تعمیم‌یافته

در آمریکا میزان شیوع ۱۲ ماهه اختلال اضطراب عمده در گروه نوجوانان ۰.۹ درصد و در گروه بزرگسالان ۲.۹ درصد است. بنابراین با افزایش سن احتمال مبتلا شدن به این اختلال نیز افزایش پیدا می‌کند. این مسئله دلایل بسیاری می‌تواند داشته باشد، مانند رویارویی با مسئولیت‌های سنگین‌تر مثل الزام داشتن درآمد کافی، پذیرفتن نقش‌های جدید در زندگی مشترک فرد و … . میزان شیوع ۱۲ ماهه در بقیه کشورها نیز از ۰.۴ درصد تا ۳.۶ درصد است. زنان نسبت به مردان دو برابر به این اختلال مبتلا خواهند شد. همچنین میزان شیوع اختلال اضطراب عمده در میان‌سالی به اوج خود می‌رسد و در سال‌های پیری مجدد کاهش می‌یابد.